Πόσες και ποιες γυναίκες έχουν προταθεί έως τώρα για Όσκαρ σκηνοθεσίας στα 91 χρόνια ιστορίας του θεσμού

Μπορεί να έχουν περάσει ήδη δυο χρόνια από την τελετή απονομής των Χρυσών Σφαιρών το 2018 και την στιγμή που η Natalie Portman παρουσιάζοντας τους υποψήφιους στην κατηγορία καλύτερου σκηνοθέτη είπε “Οι μόνο άρρενες υποψήφιοι είναι οι εξής” /”Here are the all male nominees”, αλλά δεν φαίνεται να έχουν αλλάξει πολλά και φέτος.

Εκείνη την χρονιά η Greta Gerwig παρά τις πολύ βάσιμες πιθανότητες που είχε να προταθεί για Χρυσή Σφαίρα για την ταινία Lady Bird δεν τα κατάφερε,αντιθέτως όμως κέρδισε μια υποψηφιότητα για το Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας εν τέλει.

Φέτος ξαναυπήρξαν κάποιες αντιδράσεις σχετικά με το γεγονός ότι τόσο η Greta Gerwig με την ταινία Little Women όσο και η Lulu Wang με την ταινία Farewell σνομπαρίστηκαν. Είναι σίγουρα γεγονός ότι ακόμα και αν οι ταινίες τους όντως δεν άξιζαν φέτος να προταθούν οι γυναίκες σκηνοθέτιδες εν γένει αντιμετωπίζονται ακόμα με περισσότερη επιφύλαξη από τους άντρες ομολόγους τους και μόνο πρόσφατα έχουν εισέλθει εντονότερα και στο χώρο των ταινιών περιπέτειας με σούπερ ήρωες που έχουν μεγάλο budget(Wonder Woman,Eternals etc.).Φυσικά ο τρόπος που προβάλλεται το “σνομπάρισμα” των γυναικών σκηνοθέτιδων από τα social media με μια τάση δαιμονοποίησης και υστερίας τείνει να μειώσει ή έστω παραγνωρίζει και την όποια πρόοδο έχει μέχρι τώρα συντελεστεί σε αυτό το τομέα.

Ας δούμε πόσες και ποιες γυναίκες έχουν έως σήμερα κερδίσει υποψηφιότητες για Όσκαρ σκηνοθεσίας και εάν τελικά κάποια εξ αυτών το κέρδισε κιόλας.

I.Lina Wertmüller

Η Lina Wertmüller παρά το παραπλανητικό της επίθετο είναι μια Ιταλίδα σκηνοθέτρια και σεναριογράφος που είχε την τιμή να είναι και η πρώτη γυναίκα που προτάθηκε ποτέ για το Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας το 1977 για την ταινία της “Seven Beauties”(Pasqualino Settebellezze).

Πριν γίνει σκηνοθέτιδα εργαζόταν για τον σκηνοθέτη Federico Fellini ψάχνοντας να βρει ηθοποιούς για τις ταινίες του και έτσι σε μερικές ταινίες,όπως στη ταινία 8¹⁄₂ (Otto e mezzo),εμφανίστηκαν φίλοι και συγγενείς της,όπως η μητέρα της.

Αρχικά,όταν η Wertmüller ξεκίνησε να σκηνοθετεί,έκανε την επιλογή να σκηνοθετήσει κάποιες ταινίες της και να τις κυκλοφορήσει με αντρικό ψευδώνυμο,ενώ τόσο η ταινία Seven Beauties για την οποία προτάθηκε για Όσκαρ σκηνοθεσίας όσο και η εξίσου γνωστή ταινία της “Love and Anarchy” (Film d’amore e d’anarchia) αφορούν τον Β’ Π.Π. και το πως βίωσε η Ιταλία τον πόλεμο. Τελικά το 1977 η ταινία της δεν κατάφερε να κερδίσει κανένα βραβείο σε καμία από τις κατηγορίες στις οποίες είχε προταθεί και έκτοτε η Wertmüller δεν ξαναπροτάθηκε ποτέ,εντούτοις φέτος η Ακαδημία(Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών) θα τιμήσει την εννενηντάχρονη σήμερα σκηνοθέτιδα με το Τιμητικό Όσκαρ/Honorary Award μαζί με τους David Lynch και Wes Studi.

II.Jane Campion

To 1994,δηλαδή 17 χρόνια μετά(!) την πρώτη γυναίκα που προτάθηκε για Όσκαρ σκηνοθεσίας, η δεύτερη γυναίκα που κέρδισε μια υποψηφιότητα στην κατηγορία καλύτερου σκηνοθέτη ήταν η Νεοζηλανδή Jane Campion για την ταινία “The Piano”.

Η σκηνοθέτιδα μπορεί να μην κατάφερε ούτε αυτή να κερδίσει το Όσκαρ σκηνοθεσίας,όμως οι δυο πρωταγωνίστριες Holly Hunter και Anna Paquin,οι οποίες υποδύονταν το δίδυμο μητέρας-κόρης,κατάφεραν να κερδίσουν Όσκαρ στις αντίστοιχες κατηγορίες που είχαν προταθεί. Εν προκειμένω ο ανταγωνισμός ήταν κομματάκι “σκληρός”,καθώς κέρδισε το Όσκαρ σκηνοθεσίας ο Steven Spielberg για την ταινία Schindler’s List.

III.Sofia Coppola

Η επόμενη υποψηφιότητα γυναίκας σκηνοθέτιδας για Όσκαρ σκηνοθεσίας μπορεί να ήρθε σε μικρότερο χρονικό διάστημα από ότι η δεύτερη σε σχέση με την πρώτη υποψηφιότητα,εντούτοις αυτό συνέβη 10 χρόνια μετά! Το 2004 η Sofia Coppola-κορίτσι από κινηματογραφικό τζάκι- κέρδισε υποψηφιότητα στην κατηγορία καλύτερης σκηνοθεσίας για την ταινία “Lost in Translation”.

Παρόλα αυτά αρκεί για να μαντέψουμε την τύχη και αυτής της υποψηφιότητας να πούμε ότι στην ίδια κατηγορία βρέθηκε τότε υποψήφιος ο Peter Jackson για την τελευταία ταινία της τριλογίας του Άρχοντα,”The Lord of the Rings: The Return of the King”!

IV.Kathryn Bigelow

Σε λιγότερο από μια δεκαετία ήρθε και η τέταρτη υποψηφιότητα γυναίκας στην κατηγορία καλύτερης σκηνοθεσίας το 2010 με την Kathryn Bigelow να είναι υποψήφια για την ταινία της “The Hurt Locker”.Η σκηνοθέτις ήταν προτεινόμενη στην κατηγορία αυτή μαζί με τον πρώην σύζυγό της James Cameron (για το Avatar).

Όταν όμως η Barbra Streisand άνοιξε τον φάκελο με τον νικητή και είπε “Well,the time has come”/”Λοιπόν,ήρθε η ώρα” όλοι αντιλήφθηκαν ότι επιτέλους θα γραφόταν ιστορία,εφόσον κέρδισε για πρώτη φορά στη συγκεκριμένη κατηγορία γυναίκα σκηνοθέτις.

V.Greta Gerwig

Η πέμπτη και τελευταία υποψηφιότητα ήρθε το 2018 όταν προτάθηκε για Όσκαρ η Greta Gerwig για την ταινία Lady Bird,αφού είχε πρώτα “σνομπαριστεί” στις Χρυσές Σφαίρες το 2018 (με την Natalie Protman να το σχολιάζει καυστικά λέγοντας “all male nominees”).Βέβαια το Όσκαρ τότε το κέρδισε ο del Toro για την ταινία “Shape of the Water”.

Κατά συνέπεια στα 91 χρόνια ιστορίας του θεσμού των Όσκαρ έχουν συνολικά προταθεί έως σήμερα 5 γυναίκες έκαστη από μια φορά και μόνο μια έχει κερδίσει το χρυσό αγαλματίδιο. Το ενθαρρυντικό είναι ότι πλέον η μια υποψηφιότητα από την άλλη απέχουν χρονικά όλο και λιγότερο μεταξύ τους και όσο περισσότερες γυναίκες μπαίνουν στο χώρο τόσο περισσότερο αυξάνονται οι πιθανότητες να προταθούν πιο πολλές σε αυτή την ανδροκρατούμενη κατηγορία.