#RightsReport: Επίκαιρα ζητήματα δικαιωμάτων στη στήλη Newsdelia/Κοινωνία και πολιτική. Στο τοπικ #RightsReport προσεγγίζονται ζητήματα που αφορούν στην άσκηση, προστασία και παραβίαση των δικαιωμάτων γενικότερα, όπως ανακύπτουν μέσα απο την επικαιρότητα.

Ά κύκλος: Εγκλεισμός και δικαιώματα

#1 Εκπαίδευση

Η υπόθεση του φοιτητή- κρατούμενου Βασίλη Δημάκη σχετικά με την εκπαιδευτική άδεια, την οποία αιτείται, αποτελεί την αφορμή για την ανάλυση ενός ζητήματος που εκ πρώτης όψεως δεν αφορά άμεσα τον μέσο πολίτη, αφού αφορά κατά βάσει τους κρατούμενους, αλλά ταυτόχρονα αφορά κάθε ενεργό πολίτη, αφού μέσω των διαδικασιών αυτών φανερώνεται η στάση της πολιτείας σε ανθρώπους που πλήττονται τα καίρια δικαιώματα τους. Όσο, δηλαδή, δίκαια και απολύτως αναγκαία κρίνεται η έκτιση μιας ποινής από όποιον παρέβη το νόμο, τόσο αναγκαίος κρίνεται και ο σεβασμός των δικαιωμάτων των κρατουμένων όπως ορίζονται από το Σωφρονιστικό Κώδικα.

Κατά τον καθηγητή Εγκληματολογίας, Στέργιο Αλεξιάδη, το μόνο συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα που μπορεί να περιορίζεται με τις στερητικές ποινές της ελευθερίας είναι εκείνο της προσωπικής ελευθερίας ( άρθρο 5 παρ.3 του Συντάγματος). Ο κρατούμενος, δηλαδή, θα πρέπει να είναι αποδέκτης όλων των συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων του, παράλληλα με την έκτιση της ποινής του, στο βαθμό και το μέτρο, που αυτό είναι εφικτό.

Η εκπαιδευτική άδεια χορηγείται για τη φοίτηση κρατουμένων σε σχολές όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης, εφόσον στην περιοχή φοίτησης λειτουργεί αντίστοιχο προς την κατηγορία στην οποία ανήκουν οι ενδιαφερόμενοι κατάστημα κράτησης. Η άδεια χορηγείται από το Συμβούλιο, το οποίο αποτελείται από τον αρμόδιο δικαστικό λειτουργό, ως πρόεδρο, το διευθυντή του Καταστήματος και τον αρχαιότερο κοινωνικό λειτουργό. Εάν το Συμβούλιο αποφαίνεται υπέρ της χορήγησης της άδειας, αλλά υπάρχει αρνητική γνώμη του δικαστικού οργάνου που διέταξε την προσωρινή κράτηση, ο κρατούμενος δικαιούται να προσφύγει στο Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών ως συμβούλιο μέσα σε δέκα ημέρες από την κοινοποίηση σε αυτόν της απόφασης.

Η φοίτηση καταδίκων και υποδίκων φοιτητών και σπουδαστών Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, που δεν έχουν λάβει την ως άνω άδεια, μπορεί να γίνεται και με παρακολούθηση μαθημάτων εξ αποστάσεως, καθώς με υπουργική απόφαση καθορίζονται οι προϋποθέσεις, ο τρόπος και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εξ αποστάσεως παρακολούθηση των μαθημάτων και των εργαστηρίων, καθώς και η συμμετοχή στις εξετάσεις των ανωτέρω φοιτητών ή σπουδαστών. Στους ίδιους φοιτητές και σπουδαστές, εφόσον έχουν με επιτυχία παρακολουθήσει το ένα τρίτο (1/3) των μαθημάτων και εργαστηρίων, κατά τους όρους που ορίζονται σε κοινή υπουργική απόφαση, μπορεί να χορηγείται άδεια με ηλεκτρονική επιτήρηση.

Η εκπαίδευση ενός νέου ανθρώπου, πόσο μάλλον ενός νεαρού κρατουμένου, αποτελεί ένα από τους βασικούς στόχους της πολιτείας. Η απεργία πείνας και δίψας ως το έσχατο όπλο του κάθε κρατούμενου θέτει τον εαυτό του σε κίνδυνο και ταπεινώνεται απαιτώντας το δικαίωμα στην εκπαίδευση, την οποία εν προκειμένω ο Βασίλης Δημάκης κέρδισε μέσα από τις φυλακές, αφού όντας κρατούμενος συμμετείχε στις εξετάσεις και κατάφερε να εισαχθεί στο Τμήμα Πολιτικής και Δημόσιας Διοίκηση του ΕΚΠΑ.

Ας ελπίσουμε μετά τη λήξη της απεργίας του, περιπτώσεις σαν αυτές να αποτελούν πλέον σπάνιες εξαιρέσεις. Κατακλείδα τα λόγια του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι: «Ο πολιτισμός μιας χώρας φαίνεται από το επίπεδο διαβίωσης των φυλακισμένων της».

Ε.Β.

*Στις 14 Απρίλη, ο Β. Δημάκης μετά από 30 ημέρες, διέκοψε την απεργία πείνας και δίψας και μεταφέρθηκε με τη θέληση του στο Αττικό νοσοκομείο για νοσηλεία και αποκατάσταση, αφού έλαβε διαβεβαιώσεις από τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης ότι θα έχει άμεση πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο. Παραθέτουμε την δήλωση της δικηγόρου του:

*Στο τοπικ #RightsReport προσεγγίζονται ζητήματα που αφορούν στην άσκηση, προστασία και παραβίαση των δικαιωμάτων γενικότερα όπως ανακύπτουν μέσα απο την επικαιρότητα. Ο Ά Κύκλος άρθρων που άνοιξε ασχολείται με τα δικαιώματα σε συνθήκες εγκλεισμού.

Απάντηση