Πριν μερικές μέρες , στις αρχές του μήνα, κυκλοφόρησε το πρώτο τρέιλερ για την ταινία «Mary Queen of Scots», στην οποία πρωταγωνιστούν η Saoirse Ronan και η Margot Robbie στους ρόλους των δυο αντιμαχόμενων βασιλισσών, αλλά και άλλοι γνωστοί ηθοποιοί όπως ο Guy Pearce (Memento) και ο David Tennant (Doctor Who).
Κι οι δυό τους φαίνεται να έχουν βάλει πλώρη για τα Οσκαρς, δεδομένης της χρονικής στιγμής που οι συντελεστές της ταινίας διάλεξαν να την κυκλοφορήσουν, τον ερχόμενο Δεκέμβριο δηλαδή, δυο με τρεις μήνες πριν τα βραβεία της Ακαδημίας. Η ταινία αφορά την σχέση μεταξύ της βασίλισσας της Σκωτίας, Μαίρη, και την βασσίλισα της Αγγλίας Ελίζαμπεθ. Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως ταινία με ακριβώς τον ίδιο τίτλο και το ίδιο θέμα είχε κυκλοφορήσει το 2013, ελβετικής μάλιστα παραγωγής, ενώ γενικότερα για τον οίκο των Τυδώρ, τα μέλη του οποίου συναρπάζουν και εξάπτουν την φαντασία, έχουν γυριστεί πάμπολλες ταινίες και σειρές. Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποιες από τις πιο πρόσφατες: The Other Boleyn Girl (2008) , Elizabeth (1998) , Elizabeth The Golden Age (2007), την σειρά The Tudors και την σειρά The White Princess.
Όπως ακούμε στο τρέιλερ (βλ. στο τέλος) κάποιος αναρωτιέται πως έφτασε ο κόσμος και «σοφοί άντρες να υπηρετούν τις επιθυμίες γυναικών» / wise men servicing the whims of women. Κι όντως προκαλεί εντύπωση πως γίνεται στην Ευρώπη αυτής της εποχής να υπάρχουν δυο βασίλισσες ταυτόχρονα από την ίδια ουσιαστικά οικογένεια σε δυο χώρες με παλιά και βαθιά διαμάχη στη περιοχή της Μεγάλης Βρετανίας. Γι’ αυτό αποκτούν ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον οι συγκυρίες που οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση και την διαμάχη μεταξύ των δυο γυναικών.
Είναι γνωστό πως θεμελιώδης υποχρέωση κάθε μονάρχη ήταν να εξασφαλίσει μια σταθερή διαδοχή στο θρόνο ενώ η αποτυχία στο εν λόγω εγχείρημα μπορούσε να προκαλέσει πολέμους, επαναστάσεις και δολοφονίες, όπως συνέβη στην Αγγλία την περίοδο του Πολέμου των Ρόδων όπου είχαν δημιουργηθεί έντονες έριδες σχετικά με το ποιός ήταν ο νόμιμος βασιλιάς. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τους Τυδώρ, η αξίωση τους στο θρόνο δεν ήταν η πιο ισχυρή εκ των ήδη υπαρχουσών, κάτι το οποίο τους «κυνηγούσε» καθόλη την διάρκεια της βασιλείας τους ενώ αυτό που περιέπλεκε ακόμα περισσότερο την κατάσταση ήταν αφενός η τάση των αρσενικών απογόνων να πεθαίνουν σε μικρή -το πολύ εφηβική- ηλικία και αφετέρου η αφθονία θηλυκών απογόνων.
Πρέπει επίσης να σημειωθεί πως στην Αγγλία οι κανόνες διαδοχής δεν ήταν το ίδιο απόλυτοι και αυστηροί όπως για παράδειγμα στην Γαλλία όπου ίσχυε ο Σαλικός νόμος ( (Lex Salica) νομικός κώδικας που συντάχθηκε κατά τον πρώιμο Μεσαίωνα για τους Σάλιους Φράγκουςστη λαϊκή Λατινική γλώσσα), ο οποίος ορισμένες φορές εθεωρείτο συνώνυμος με τη διαδοχή κατ’ αρρενογονία, ούτε υπήρχαν σαφείς κανόνες σχετικά με την διαδοχή των γυναικών. Έτσι λοιπόν, εν τάχει φτάνουμε στον γνωστό για τις ερωτικές τους σχέσεις, τις έξι συζύγους και τα μόλις τέσσερα παιδιά του και κανένα απολύτως εγγόνι, Ερρίκο τον 8ο! Φυσικά οι έξι σύζυγοι και τα όσα πέρασε για να τις παντρευτεί, ειδικά την δεύτερη εξ αυτών, αποσχίζοντας και δημιουργώντας την Εκκλησία της Αγγλίας μη αποδεχόμενη την αυθεντία του Πάπα, καταδεικνύουν την συνεχή κι επίπονη προσπάθειά του να αποκτήσει απογόνους. Βέβαια, σχετικά με την τρομερή δυσκολία του ως προς αυτό το ζήτημα έχουν διατυπωθεί διάφορες και ποικίλες θεωρίες: από κακή τύχη έως βιολογικές-γενετικές αρρώστιες και συγκυρίες. Όταν πέθανε, άφησε τελικά διάδοχο τον γιό του από την τρίτη σύζυγό του Εδουάρδο και με την διαθήκη του όρισε να τον διαδεχθούν κατά σειρά οι αδερφές του Μαίρη και Ελίζαμπεθ (Margot Robbie) κι οι αντίστοιχοι τυχόν απόγονοί τους. Εκλειπόντων αυτών, βάσει των κανόνων θα ακολουθούσαν οι απόγονοι της αδερφής του, βασίλισσας των Σκοτσέζων, Μαργαρίτας, της οποίας ο γιος όμως ήταν νεκρός (βασσιλιάς Τζέημς) με αποτέλεσμα να τον έχει διαδεχθεί η μοναχοκόρη του, βασίλισσα Μαίρη της Σκωτίας (Saoirse Ronan).
Όπως φαντάζεστε, τα πράγματα δεν κύλησαν όπως θα ήθελε ο Ερρίκος ο 8ος κι ο γιος του Εδουάρδος ο 6ος πέθανε πολύ νέος, μόλις 15 ετών, και πολύ σύντομα από τη στιγμή της διαδοχής του στο θρόνο. Για όσο διάστημα ήταν άρρωστος και περίμενε τη μοιραία στιγμή, μην έχοντας προφανώς προλάβει να αποκτήσει ο ίδιος απογόνους, προσπάθησε να ορίσει την διαδοχή του διαφορετικά απ’ αυτή που είχε κανονίσει ο πατέρας του, παρακάμπτοντας τις δυο μεγαλύτερες αδερφές του Μαίρη (γνωστή και ως Bloody) και Ελίζαμπεθ. Υπήρχε όμως ένα πρόβλημα: δεν είχε μείνει κανένας αρσενικός απόγονος που να μπορούσε να στεφθεί βασιλιάς της Αγγλίας. Πιο συγκεκριμένα, πέρα από τις αδερφές του οι λοιποί κοντινοί συγγενείς ειχαν ως εξής: ο πατέρας του Ερρίκος ο 8ος είχε δυο αδερφές, την Μαργαρίτα και την Μαίρη. Όπως αναφέραμε η Μαργαρίτα είχε μεν απορείοκτήσει έναν γιό, τον βασσιλιά Τζέημς της Σκωτίας, ο οποίος όμως είχε ήδη πεθάνει αφήνοντας διαδοχό του την κόρη του Μαίρη βασσίλισα των Σκοτσέζων. Από την άλλη, η αδελφή του Ερρίκου του 8ου η Μαίρη είχε αποκτήσει δυο κόρες, η μια εκ των οποίων είχε αποκτήσει τρεις κόρες κι δεύτερη -μαντέψτε!- άλλη μια κόρη. Συνεπώς οι επιλογές ήταν περιορισμένες και στον ορίζοντα διαφαίνονταν 8 γυναίκες (οι πρώτοι δηλαδή 8 διάδοχοι του θρόνου ήταν όλες γυναίκες) και κανένας άντρας ! (σωστός γυναικονίτης). Είναι γνωστό ότι ο Εδουάρδος, όπως και ο Ερρίκος, δεν ήθελε να τον διαδεχθεί γυναίκα. Αυτή η απαίτηση όμως δεν γινόταν πλέον να ικανοποιηθεί. Έτσι λοιπόν, μονό και μόνο για σπάσιμο όπως φαίνεται, ο Εδουάρδος παρέκαμψε τις αδερφές του και διάλεξε την ξαδέρφη του Lady Jane Grey να το διαδεχθεί, γνωστή και ως βασσίλισα των 9 ημερών, γιατί τόσο βασίλεψε μέχρι που την αποκεφάλισε η ξαδέρφη της – αδερφή του Εδουάρδου – Bloody Mary, η οποία και τελικά έγινε βασίλισσα και πέθανε νωρίς νωρίς χωρίς απογόνους επίσης, φτάνοντας -επιτέλους!- στην Elizabeth της ταινίας μας. Κάποια ζητήματα, όπως το ζήτημα του θρησκεύματος του μονάρχη, έχουν επίσης αρκετό ενδιαφέρον, αλλά καλύτερα ας τα αφήσουμε προς το παρόν.
Γουστάρετε τα της διαδοχής το ξέρουμε, αλλά ας μιλήσουμε και λίγο για την υπόθεση της ταινίας:
Τα προβλήματα για τις δυο βασίλισσες της ταινίας ξεκινούν από πολύ νωρίς, ήδη από την διαδοχή τους στον θρόνο της η κάθε μία: Όπως είδαμε η Ελίζαμπεθ διαδέχθηκε στο θρόνο τα δυο άκληρα αδέρφια της κι είχε με το που στέφθηκε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα ότι πολλοί δεν την θεωρούσαν καν γνήσιο τέκνο του Ερρίκου του 8ου και πίστευαν ότι η νόμιμη διάδοχος έπρεπε να είναι η ξαδερφή της, Μαίρη, βασίλισσα των Σκοτσέζων. Οι δύο ξαδερφάδες αρχικά, όταν δηλαδή η Μαίρη επέστρεψε από τη Γαλλία, στην οποία είχε περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της, στη Σκωτία, προσπάθησαν να τα πάνε καλά, πριν αρχίσει η μία να θέλει να φάει την άλλη. Η Μαίρη ήταν πιο νέα από την Ελίζαμπεθ, η οποία είχε ήδη μεγαλώσει και είχε καταστήσει κατανοητό πως δεν επρόκειτο να παντρευτεί ή να αποκτήσει απογόνους, και επιθυμούσε να γίνει βασσίλισα της Αγγλίας με το να την αναγνωρίσει η Ελίζαμπεθ ως διαδοχό της, ενώνοντας έτσι τις δυο χώρες. Το γεγονός που τάραξε πάνω από όλα τις σχέσεις τους ήταν ο γάμος της Μαίρη με τον πρώτο ξαδερφό της Henry Stuart, Lord Darnley, ο οποίος είχε και αυτός ισχυρή αξίωση στον θρόνο της Αγγλίας. Το ζεύγος μαλιστα τόλμησε να κάνει γιο (θαύμα για τα δεδομένα της εποχής), ο οποίος αποδυνάμωνε ακόμα περισσότερο τη θέση της Ελίζαμπεθ στο θρόνο, ως μόνος άρρεν και καθ’όλα νόμιμος διάδοχος του θρόνου. Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε πως δεν είναι καθόλου δευτερεύουσας σημασίας στην όλη διαμάχη των ξαδερφάδων για το θρόνο, ότι η μεν γαλλοτραφής Μαίρη ήταν καθολικιά, ενώ η Ελίζαμπεθ προτεστάντισσα.
Λέμε να μην σας πούμε ποια από τις δύο επικρατεί τελικά για να έχετε ένα κίνητρο, σε περίπτωση που δεν θέλετε να το ψάξετε, να δείτε την ταινία. Να πούμε μονάχα ότι όπως κάθε ιστορική ταινία, έτσι κι αυτή θα προκαλέσει αντιδράσεις ανάμεσα στις κοινότητες των ιστορικών. Ήδη από το τρέιλερ έχουν ξεκινήσει οι πρώτες επικρίσεις για κάποιες επιλογές των συντελεστών, οι οποίοι φαίνεται να αποκλίνουν από κάποια γεγονότα:
οι δύο ξαδελφάδες ποτέ δεν συναντήθηκαν από κοντά ,σε αντίθεση με το τρέιλερ που τις δείχνει να συνομιλούν δια ζώσης, και τα όσα γνωρίζουμε για αυτές και την σχέση τους προέρχονται από την μεταξύ τους αλληλογραφία. Ακόμα η Μαίρη, έχοντας μητέρα γαλλίδα και έχοντας ζήσει σχεδόν τη μισή της ζωή στην Γαλλία, είναι πολύ πιο πιθανό να μιλούσε περισσότερο με γαλλική προφορά αγγλικά παρά με σκωτσέζικη. Τέλος, και με κάθε επιφύλαξη, φαίνεται πως η Μάργκοτ Ρόμπι, η οποία παίζει υστερικούς χαρακτήρες με ροπή στην τρέλα (Harley Quinn, Tonya Harding ) – αμοραλιστικούς γενικά – , θα κινηθεί σε μια ερμηνεία της Ελίζαμπεθ ως πιο ακραίου χαρακτήρα, ίσως και παρανοϊκού (σε αντίθεση ας πούμε με την ερμηνεία της Cate Blanchett).
Ρίξτε μια ματιά στο τρέιλερ και επιστρέφουμε με ακόμα περισσότερα σχόλια και αναλύσεις προς το Δεκέμβρη που θα βγει και η ταινία.